Przemoc psychiczna towarzyszy w zasadzie każdemu innemu rodzajowi przemocy, przybierając formę gróźb, szantażu, zastraszania, wymuszania i poniżania. Konsekwencje tego swoistego centrum przemocy, zabierają człowiekowi jego najcenniejszy skarb- godność, poczucie własnej wartości i mocy sprawczej. Ten rodzaj przemocy jest trudny do rozpoznania. Czasem dopiero po dłuższym czasie orientujemy się, że coś w naszym życiu jest nie tak, że czujemy się nic nie warci i nieszczęśliwi.
Jak się obronić przed przemocą? Jak nie dać się zamaskowanemu często sprawcy wbić się w poczucie bezwartościowości, depresję? Co robić, by nie zostać ofiarą z syndromem wyuczonej bezradności?
Otóż trzeba pamiętać o tym, że oprócz największego nawet cierpienia i smutku mamy w sobie także pokłady radości, osobiste zasoby, z których zawsze możemy korzystać, tylko czasem nie potrafimy do nich dotrzeć. Dzięki naszym zasobom możemy się rozwijać, radzić sobie w trudnych sytuacjach życiowych i kryzysach. Te zasoby, nasze mocne strony, istnieją w każdym człowieku i pomagają nam budować swoją siłę życiową.
Naszym zasobem na pewno jest wiedza, jaką posiadamy. Wiedza o sobie samym, własnych potrzebach, marzeniach, ograniczeniach. Także wiedza życiowa, doświadczenie, wiedza z książek, nasze wykształcenie, umiejętności, wiedza o sukcesach i osiągnięciach.
Jest to najistotniejszy czynnik pomocny w różnych kryzysach i trudnych sytuacjach w życiu, także w sytuacji przemocy. Jeśli posiadamy wiedzę to znamy swoje prawa, prawa człowieka. Przysługują one każdemu człowiekowi bez względu na kolor skóry, płeć, wiek, wyznanie, język czy status społeczny. Każdy ma prawo do posiadania i wyrażania własnej opinii, własnego stylu ubierania się, życia i wychowania dzieci w zgodzie z własnymi wartościami, dbania o siebie, spotykania się z osobami, które lubi, nie znania się na czymś, popełniania błędów, proszenia o pomoc, do nie zgadzania się , do własnych odczuć, zmiany zdania i do samotności od czasu do czasu.
Bez znajomości własnych praw nie można też ich bronić oraz wymagać szanowania ich i respektowania przez innych. Nikt nie może nam odebrać naszych praw i godności, która leży w naturze ludzkiej.
Do obrony przed przemocą niezbędna jest także autonomia osobista czyli niezależność, samodzielność, możliwość decydowania o sobie, ustanawiania norm dla siebie, odpowiedzialność za swoje życie, działania i zachowania. Łatwiej jest zrzucać odpowiedzialność na innych, na okoliczności zewnętrzne, niż przyjąć, że mamy wpływ na to, co się nam przytrafia. Możemy nad tym pracować, dokonywać wyborów, rezygnować z czegoś, zmieniać nasze życie na lepsze.
Kolejnym ważnym źródłem zasobów jest nasza rodzina i przyjaciele. Mogą dać nam ogromne wsparcie i pomoc w trudnych sytuacjach, dlatego ważne jest, aby z nimi rozmawiać, aby przerwać milczenie o własnej trudnej sytuacji, bo to właśnie ułatwia sprawcy kontynuowanie przemocy i robienie nam „prania mózgu”. Wsparcie bliskich i życzliwych osób daje nam poczucie bezpieczeństwa i siły, niezbędne do przerwania przemocy. Powiedz innym o doznawanej przemocy! Przełam tabu milczenia!
Warto też skupić się na konkretnych działaniach, na tym co już robiliśmy wcześniej i co działało na naszą korzyść. Jeśli działało, to warto dalej to robić i skupiać się nie na ograniczeniach i porażkach, lecz na tym, co jest możliwe do osiągnięcia.
Zpomocą przyjaciół, z ich wsparciem i zrozumieniem, dużo można osiągnąć. W razie potrzeby, zawsze można też skorzystać z pomocy służb oraz organizacji pozarządowych, które są po to, aby chronić ludzi i pilnować przestrzegania ich praw.
Zgodnie z art. 207 Kodeksu Karnego, paragraf 1: przemocą jest znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą i mocą prawa jest ścigane z urzędu. Zawsze możemy skorzystać z pomocy powołanych do tego instytucji jak np. prokuratura, sąd, ośrodki pomocy społecznej, czy policja i jej obowiązkowa procedura „Niebieska Karta”.
Możemy tez skorzystać z pomocy psychologicznej, umówić się na konsultacje indywidualne lub na uczestnictwo w grupie wsparcia.
Adriana Klos – psycholog, psychoterapeuta Centrum Rozwoju i Psychoterapii „Strefa Zmiany”www.strefazmiany.pl., mail: adriana.klos@strefazmiany.pl
Pracuje z osobami, które: doświadczają lęków, obniżonego nastroju, bezsenności, zaburzeń jedzenia oraz psychosomatycznych, mają problemy w relacjach z innymi, znajdują się w sytuacji kryzysu ( np. w związku lub w pracy), wychowały się w rodzinach dysfunkcyjnych np. w rodzinie alkoholowej. Pomaga ludziom odzyskać spokój i rozwijać się.
Prowadzi również treningi i warsztaty rozwojowe, grupy wsparcia, terapię par oraz DDA.
Publikuje w mediach m.in. w Rzeczpospolitej, Twoim Stylu, mamazone.pl, gazeta.pl., dziennik.pl, polki.pl, oFeminin.pl